W roku 2020 weszła w życie nowelizacja ustawy Prawa geodezyjnego i kartograficznego. I była to zdecydowanie zmiana na lepsze.

Do wniosku na poszukiwanie zabytków musimy dostarczyć WKZ mapy w odpowiednim formacie takie, które mogą być przetwarzane do celów urzędowych. Dzięki zmianie prawa możemy teraz wygenerować dane z geoportal.gov.pl dzięki czemu będą miały taką "moc prawną".

Na ten moment znane mi są dwa sposoby na dostarczenie WKZ właściwych map – pierwszy z nich opisałem w artykule „Legalne poszukiwanie z wykrywaczem metali”, a drugi to wprowadzona niedawno specjalna wtyczka do programu QGIS przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Więcej o wtyczce jak i dokładną instrukcję instalacji znajdziecie tutaj.

Przygotowanie map wymaga podstawowych umiejętności pracy na komputerze i może znacząco przyśpieszyć i usprawnić zaznaczanie obrysów działek.

1. Pobierz darmowy program QGIS.
2. Po zainstalowaniu (uprzedzam, że trwa to trochę czasu) włącz program. W górnym menu znajdź ‘wtyczki’ a następnie w okienku, które się pojawiło wpisz: BDOT10k_GML_SHP i pobierz wtyczkę.
3. Wchodzimy na stronę Geoportal i szukamy miejsca, które nas interesuje – a właściwie powiatu, bo ‘paczka’ map, którą pobierzemy to cały powiat (lub nawet województwo, ale ta opcja nie była mi potrzebna)
4. W prawym menu klikamy ‘plusik’ przy Dane do pobrania i rozwijamy zawartość. Następnie rozwijamy topografia a na koniec zaznaczamy Baza Danych Obiektów Topograficznych
5. Klikamy na mapę.
6. W okienku, które się pojawi klikamy ‘WMS, Baza Danych Obiektów Topograficznych’.
7. Pobieramy mapę samego powiatu i rozpakowujesz plik.
8. W programie QGIS na dolnym pasku menu po prawej stronie (przynajmniej na moim komputerze jest to w tym miejscu) pojawi się taka ikonka. Klikając na nią macie możliwość włączenia mapy.
   
   
   
   
9. Wchodzisz do rozpakowanego katalogu do momentu BDOT10k i klikasz ‘wybierz folder’

Mamy mapę, co dalej?

Aby zaznaczyć obrys działek na których chcesz prowadzić poszukiwania trzeba zainstalować kolejną wtyczkę – nazywa się GIS Support. Zainstalowana pojawi się menu górnym na samym dole. Klikamy pierwsze niebieskie okienko „wyszukiwanie działek ewidencyjnych”

Po kliknięciu moduł pojawi się po prawej stronie ekranu. Zjeżdżamy na sam dół i w sekcji ‘Przydatne adresy WMS’ klikamy ‘dodaj WMS KIEG do mapy’ – dzięki czemu na mapie pojawią się obrysy i numery działek.

Działki na których chcemy prowadzić poszukiwania wystarczy kliknąć lewym przyciskiem myszy, żeby je zaznaczyć. Można też skorzystać z wyszukiwarki i znaleźć wybraną działki po numerze teryt lub numerze działki.

Kolejnym krokiem jest wybór skali. Pamiętaj, że WKZ akceptuje mapy nie mniejsze niż 1:10 000 (czyli 1:5000 tak, 1:20 000 już nie), tak więc przy małej ilości działek jesteś w stanie wydrukować to nawet na jednej kartce A4.

Na dole programu możemy wybrać skalę – sugeruje od razu wpisać 1:10 000 i zmniejszyć powiększenie do satysfakcjonującego momentu.  Im bardziej zmniejszysz powiększenie tym na większej ilości kartek wydrukuje Ci mapę. Zwróć uwagę, że przy oddaleniu mapy numery działek stają się niewidoczne – w takich okolicznościach mamy teraz dwie opcje:

1. Po wydrukowaniu podpisz je właściwymi numerami działek.
2. Ustaw w programie, aby działki były automatycznie podpisane numerem działki. Aby to zrobić w menu warstw (lewy dolny róg) trzeba kliknąć prawym przyciskiem myszy na wynikach wyszukiwania ULDK a następnie kliknąć właściwości. Następnie wchodzimy w etykiety i klikamy w miejsce, które się pojawi u góry ‘bez etykiet’ i zaznaczamy proste etykiety. W wartości zaznaczamy nr działki i klikamy zastosuj po czym zamykamy okno. W ten sposób wszystkie pozaznaczane działki będę miały w centralnym miejscu podany numer działki.

Na mapie powinna znaleźć się również skala. W tym wypadku również masz dwie możliwości:

1. Podpisujesz ją długopisem po wydrukowaniu mapy
2. Druga opcja jest trochę bardziej skomplikowana. W menu górnym wchodzimy w projekt a następnie wybieramy menadżer wydruków. W okienku, które się pojawiło klikamy utwórz a następnie wpisujemy dowolną nazwę szablonu. Następnie w górnym menu wybieramy dodaj obiekt a następnie klikamy mapa. Kursor powinien nam zmienić się z zwykłego na taki krzyż – klikamy w lewy górny róg białego tła w centralnym miejscu a następie ‘przeciągamy’ do prawego dolnego rogu -  w ten sposób w menadżerze wydruków pojawi się nam mapa, którą opracowaliśmy wcześniej.
   
   W górnym menu klikamy dodaj obiekt a następnie etykieta. Kursor ponownie zmieni się w krzyż a my klikając na ekran przeciągamy w którym miejscu chcemy, żeby pojawił się tekst (skala). Następnie w menu po prawej w głównych właściwościach zobaczysz tekst „Lorem Ipsum” – wstaw w jego miejsce tekst (formułę): [%'1:' || round(map_get(item_variables('Mapa 1'), 'map_scale'),0)%] Poniżej masz możliwość zmiany koloru czy wielkości czcionki.
   Mapa 1 jest to nazwa mapy. Gdyby po wpisaniu tego na mapie nie pojawiła się skala spróbuj zmienić nazwę mapy usuwając spację i 1 z powyższej formuły oraz z nazwy mapy (którą znajdziesz w menu po prawej w zakładce obiekty. Wystarczy kliknąć dwa razy, żeby zmienić nazwę.

Wydruk mapy

Aby wydrukować mapę klikasz w górnym menu projekt -> import/export -> Eksportuj mapę jako pdf. Otwórz pdf Adobe Readerem i kliknij drukuj. W ustawieniach wybierasz ‘faktyczny rozmiar’ oraz zaznacz plakat – dzięki czemu mapa wydrukuje Ci się na wielu kartkach, które będziesz musiał posklejać. Możesz też próbować je wydrukować w A3 lub po prostu zlecić to jakiejś drukarni.

Mapy wydrukuj w dwóch egzemplarzach – w znaczący sposób ułatwisz w ten sposób urzędnikowi pracę, który i tak będzie musiał to zrobić (po jego stronie leży też wysłanie potwierdzania zgody wraz z mapą działki do właściciela gruntu). Na wydruku w górnym rogu zapisz obręb działkoraz koniecznie skalę w jakiej mapa została wydrukowana.

Za Tobą chyba najtrudniejszy z załączników do wniosku na poszukiwanie zabytków.

Jeżeli macie jakieś uwagi – walcie w komentarzach lub piszcie na mikolaj@detect.pl

Darz dół!

Detect.pl - Mikołaj Nowosielski
Grupa Poszukiwaczy Obieżyświat - Dastin Wawrzyniak